Thủ tướng Chính phủ vừa ký Công điện 69 gửi các bộ, ngành, địa phương, yêu cầu phải bảo đảm 100% thủ tục hành chính (TTHC) liên quan doanh nghiệp (DN) được thực hiện trực tuyến, thông suốt, liền mạch, hiệu quả, minh bạch, giảm tối đa giấy tờ. Việc này được lãnh đạo Chính phủ yêu cầu hoàn thành trong năm 2025.
Gánh nặng chi phí không chính thức
Công điện của Thủ tướng nêu rõ tổng số chi phí tuân thủ TTHC hằng năm là hơn 120.000 tỉ đồng. Liên quan hoạt động sản xuất - kinh doanh, có 4.377 TTHC (chiếm 68,8%), đa phần là thuộc quản lý của các bộ, ngành. Bên cạnh đó, có 8.977 điều kiện kinh doanh; 3.086 sản phẩm, hàng hóa kiểm tra chuyên ngành; 886 tiêu chuẩn và quy chuẩn kỹ thuật; 640 chế độ báo cáo của DN.
Trong báo cáo về Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) 2024 mới được Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) công bố đầu tháng 5-2025, DN tiếp tục phản ánh gặp phiền hà trong việc thực hiện TTHC ở các lĩnh vực như như môi trường, đất đai, thuế, quản lý thị trường. Trong đó, tiếp cận đất đai vẫn là thách thức với các DN.
Thủ tướng Phạm Minh chính yêu cầu giảm tối đa giấy tờ trong các thủ tục hành chính. Trong ảnh: Doanh nghiệp làm thủ tục thuế tại Chi cục Thuế khu vực II. Ảnh: TẤN THẠNH
Bên cạnh đó, gánh nặng chi phí không chính thức có dấu hiệu trở lại. Trong khảo sát, gần 37% DN cho biết có chi trả chi phí không chính thức. Trong đó, tỉ lệ DN chi trả chi phí không chính thức khi làm thủ tục cấp phép kinh doanh có điều kiện lên tới gần 55%.
Xóa bỏ cơ chế xin - cho
Trước các bất cập về TTHC đã được nhận diện, Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu các bộ, ngành, địa phương khẩn trương rà soát, cắt giảm và đơn giản hóa những TTHC liên quan đến sản xuất - kinh doanh, nhằm giảm ít nhất 30% thời gian giải quyết, 30% chi phí tuân thủ và 30% điều kiện kinh doanh trong năm 2025; đồng thời tiếp tục cải cách mạnh mẽ trong các năm tiếp theo.
Để tháo gỡ rào cản cho DN, Thủ tướng nhấn mạnh cần xóa bỏ cơ chế "xin - cho", tư duy "không quản được thì cấm" và giảm thiểu việc can thiệp hành chính. Người dân và DN được tự do kinh doanh trong các lĩnh vực pháp luật không cấm. Việc quản lý sẽ chuyển từ tiền kiểm sang hậu kiểm, kết hợp tăng cường giám sát.
Thay vì cấp phép hay chứng nhận, quản lý điều kiện kinh doanh, Thủ tướng yêu cầu chuyển sang công bố điều kiện và hậu kiểm, trừ một số lĩnh vực bắt buộc cấp phép theo quy định và thông lệ quốc tế. Đặc biệt, cần đẩy mạnh minh bạch, số hóa và tự động hóa TTHC; ứng dụng trí tuệ nhân tạo và dữ liệu lớn trong các quy trình như thành lập, giải thể DN, đất đai, quy hoạch, đầu tư, xây dựng, thuế, hải quan, bảo hiểm xã hội.
Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành, địa phương rà soát, thiết lập và duy trì đường dây nóng hoạt động hiệu quả, thực chất nhằm tiếp nhận, xử lý các phản ánh, kiến nghị của người dân và DN liên quan quy định hành chính và các quy định pháp luật.
Đặc biệt, Thủ tướng chỉ đạo tiếp nhận, xử lý ngay các phản ánh, kiến nghị của DN về việc phải trả chi phí không chính thức cho cơ quan hành chính nhà nước, cán bộ, công chức, viên chức.
Minh bạch hóa quy định về thuế, đất đai
Bộ Công an cho biết thời gian qua đã rà soát và đánh giá các TTHC thuộc danh mục dịch vụ công trực tuyến. Kết quả cho thấy 324 TTHC của 13 bộ, ngành có thể cắt giảm hồ sơ giấy nhờ tích hợp dữ liệu vào tài khoản VNeID. Ngoài ra, 200 TTHC khác có thể khai thác dữ liệu hộ tịch, đất đai đã số hóa để đơn giản hóa hồ sơ.
Bộ Công an đề xuất Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương đơn giản hóa quy trình cho 324 thủ tục, sử dụng thông tin trên VNeID thay cho giấy tờ truyền thống để tạo thuận lợi cho người dân và DN khi thực hiện các thủ tục trực tuyến.
Bên cạnh việc đẩy mạnh giải quyết TTHC trên môi trường trực tuyến, VCCI kiến nghị đơn giản hóa quy trình thuế, đặc biệt là các thủ tục kê khai và kiểm tra thuế, bằng cách áp dụng công nghệ số và minh bạch hóa quy định.
Về lĩnh vực đất đai, VCCI đề xuất rút ngắn thời gian xử lý thủ tục cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, chuyển đổi mục đích sử dụng đất, đồng thời xây dựng cơ chế minh bạch để DN dễ dàng tiếp cận thông tin đất đai. VCCI khuyến nghị nâng cấp Cổng dịch vụ công quốc gia, tích hợp các dịch vụ trực tuyến liên quan việc đăng ký kinh doanh, thuế và thông quan hàng hóa, bảo đảm nền tảng số ổn định, thân thiện, giúp giảm chi phí và thời gian cho DN.
Ngoài ra, VCCI đề xuất cải thiện việc phối hợp giữa các cơ quan thanh tra để tránh kiểm tra trùng lặp; ban hành quy định rõ ràng về tần suất, phạm vi thanh tra và đẩy mạnh thanh tra trực tuyến nhằm giảm phiền hà cho DN.
Theo Báo Người lao động